+11 °С
Болотло
Бөтә яңылыҡтар
9 мая - День Победы
12 Сентябрь , 15:34

Башҡорт телен һаҡлайыҡ

Республика Башлығы Радий Хәбировтың башҡорт телен үҫтереүгә бәйле мәсьәләләргә етди иғтибар биреүе һуңғы биш йылда әсә телен һаҡлау, үҫтереү йәһәтенән дәүләт программаларының тормошҡа ашырылыуына булышлыҡ итте.

Тәжрибә күрһәтеүенсә, республика Башлығы үҙ принциптарына тоғро ҡала. 2019 йылдың июненән башҡорт теле буйынса курстар үткәрелә: "Башҡорт телен яңы өйрәнә башлаусылар өсөн ", дәүләт хеҙмәткәрҙәре өсөн "Эшлекле башҡорт теле", күрше төбәктәрҙә йәшәүселәр өсөн "Башҡорт телен яңы өйрәнә башлаусылар өсөн ". Был саралар 5 мең кешене йәлеп итергә мөмкинлек бирә.

2020 йылдан квартал һайын "Башҡорт теле: яңы ҡараш" сараһы уҙғарыла, уның сиктәрендә башҡорт телен популярлаштырыу буйынса 100-ҙән ашыу проект тәҡдим ителде. 2021-2022 йылдарҙа башҡорт телле блогерҙар менән «Республика» блог-тур проекты тормошҡа ашырылды. Башҡорт теленән диктант акцияһы уҙғарыла.

Баҡалы районының бөтә мәктәптәрендә лә башҡорт теле – Башҡортостан Республикаһының дәүләт теле, 7 мәктәптә башҡорт теле туған тел булараҡ алып барыла. Районда төрлө конкурстар үткәреүгә һәм зона, республика һәм төбәк-ара сараларҙа ҡатнашыуға етди иғтибар бүленә. Был, мәҫәлән, «Урал Батыр» эпосын йәш башҡарыусыларҙың һәм сәсәндәрҙең төбәк-ара конкурсы, башҡорт теле һәм әҙәбиәте буйынса олимпиада, «Халиҡов уҡыуҙары» республика конкурсы, «Бикбай уҡыуҙары» төбәк-ара ижади конкурсы һ.б.

Шулай уҡ улар 10 йыл рәттән үткәрелгән башҡорт теленән диктант кеүек акцияла даими ҡатнаша. Фонд ярҙамында 2019 йылдан акция халыҡ-ара кимәлгә сыға һәм йыл һайын матур ғаилә байрамына әйләнә. Беҙҙең районда 14 декабрҙә йыл һайын Башҡорт теле көнөнә арналған берҙәм дәрес; халыҡ-ара туған телдәр көнө хөрмәтенә башҡорт теле һәм әҙәбиәте буйынса декадник үткәрелә, уның барышында милли үҙаңды һаҡлау һәм күтәреү маҡсатында бөтә мәктәптәрҙә лә шәжәрә байрамдары, тыуған ауыл тарихын иң яҡшы белеүгә, шәжәрә төҙөүгә конкурстар үткәрелә. Белем биреү учреждениеларында кәрәкле уҡыу һәм методик әҙәбиәт, плакаттар, таблицалар, аудио - һәм видеоматериалдар, электрон дәреслектәр, һүҙлектәр бар.

Мәктәп уҡыусылары ғилми-ғәмәли конференцияларҙа теләп ҡатнаша. Иҫке Ҡатай мәктәбе командаһы (9-11 кластар, уҡытыусыһы Л. Ғабдуллина) “Заман” төбәк-ара медиа-форумында ҡатнашты, унда төрлө темаларға оҫталыҡ дәрестәре үтте.

Башҡортостан Республикаһы Башлығы Радий Хәбиров: “Беҙ үҙебеҙҙең ерҙә яуаплы хужа булыу өсөн уңышлы булырға, балаларыбыҙ, киләсәк быуындар өсөн Башҡортостанды һаҡлап ҡалырға һәм нығытырға, ата-бабаларыбыҙ тапшырған мираҫҡа һаҡсыл ҡараш тәрбиәләргә тейешбеҙ”.
Лениза ҒАБДУЛЛИНА, район Башҡорттары ҡоролтайы башҡарма комитеты рәйесе: - Башҡорт телен популярлаштырыуға бай тәжрибәле башҡорт теле һәм әҙәбиәте уҡытыуһы, РМО етәксеһе, Баҡалы ауылының 1-се мәктәбе уҡытыусыһы Тәслиә Ғәлиуллина ҙур өлөш индерә. Ул уҡытыусыларҙың методик берләшмәһе ултырыштарын оҫта ойоштора, унда заманса методикаларға, уҡыусыларҙың белем сифатына, мәғлүмәт-коммуникация технологияларына ҡағылышлы мәсьәләләр ҡарала. Башҡорт теле дәрестәрендә төрлө алымдар ҡулланыу яҡшы һөҙөмтәләр бирә: уҡыусыларҙың ижади һәләттәрен үҫтерә, уларҙың әүҙемлеген һәм предметҡа ҡыҙыҡһыныуын арттыра, танып белеү эшмәкәрлеген үҫтереүгә ярҙам итә. Т. Ғәлиуллина шулай уҡ төрлө сараларҙа һәм ярыштарҙа әүҙем ҡатнаша. Быйыл Ул «Харисов уҡыуҙары» конкурсында Гран-приға лайыҡ булды, «Остаз» республика педагогик конкурсы сиктәрендә миҙал менән бүләкләнде, «Кейекбаев уҡыуҙары» ғилми-ғәмәли конференцияһында беренсе урын яуланы.
Автор:Гаухар Фазуллина
Читайте нас: